Γιατί οφείλουμε να μιλούμε σωστά ελληνικά;
Γιατί οφείλουμε να χρησιμοποιούμε ορθώς την ελληνική γλώσσα; Γιατί είμαστε Έλληνες και αποτελεί χρέος μας να διαφυλάσσουμε την παράδοσή μας, ούτως ώστε το έθνος μας να διασωθεί στο πέρασμα των αιώνων και η ταυτότητά μας να διατηρηθεί αλώβητη από τις αδυσώπητες επιθέσεις που διαρκώς δέχεται. Να τονίσω εδώ ότι δεν τάσσομαι υπέρ της απόψεως πως οι Έλληνες αποτελούν τον κινητήριο μοχλό της παγκόσμιας εξελίξεως. Υπερασπίζομαι την άποψη ότι, όπως ο Ιταλός οφείλει να χρησιμοποιεί την ιταλική γλώσσα ή ο Ιάπωνας την ιαπωνική, έτσι και ο Έλληνας οφείλει να χρησιμοποιεί την ελληνική. Ας μη διαλανθάνει την προσοχή μας το γεγονός ότι κράτη με ολιγάριθμο πληθυσμό κατόρθωσαν να διατηρήσουν τη γλώσσα και την πολιτιστική τους παράδοση ακλόνητες στο πέρασμα των αιώνων και κάτω από την αδιάκοπη επίδραση κατακτητών – χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Κύπρος, η οποία κατόρθωσε να διαφυλάξει τη γλωσσική της διάλεκτο και τα έθιμά της από την απειλή της επισκίασής τους, καθώς το νησί αυτό κατακτήθηκε κατ’ εξακολούθηση από διαφορετικούς λαούς στα πλαίσια του επεκτατισμού. Η ελληνική αποτελεί μια γλώσσα περιζήτητη για πλήθος διανοουμένων του εξωτερικού και αυτό πιθανώς οφείλεται στη μακρόχρονη ιστορία της και στην ιδιαίτερη αξία της ως γλώσσας, παρόλο που ομιλείται από μικρό τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού. Η συμβολή των αρχαίων Ελλήνων στη γένεση της Επιστήμης είναι αδιαμφισβήτητη. Αυτό αποδεικνύεται καταφανώς από τις εκατοντάδες ελληνικές λέξεις που θα συναντήσει κανείς σε μια επιστημονική εγκυκλοπαίδεια. Τα ελληνικά Πανεπιστήμια διατηρούν έως και σήμερα την υψηλή ποιότητα της παρεχόμενης γνώσης και το κύρος τους, παρόλο που υπάρχει μια τάση παραγκωνισμού τους στο βωμό του ιδιωτικού συμφέροντος.
Η ροπή της τελευταίας γενιάς Ελλήνων προς τη χρήση απλοποιημένων ελληνικών, διατυπωμένων με αγγλικούς χαρακτήρες, είναι κάτι λυπηρό και το οποίο θα έπρεπε να αποτελεί τροφή για προβληματισμό. Η ελληνική διαθέτει αστείρευτο πλούτο και αποτελεί μία από τις πιο δυσπρόσιτες μορφολογικά γλώσσες. Κάθε έννοια μπορεί να αποδοθεί με πολλές διαφορετικές λέξεις. Κάθε εκφερόμενη πρόταση μπορεί να εμπλουτιστεί με πλήθος επιθέτων και προσδιορισμών. Ας αναφέρουμε σε αυτό το σημείο και τη λέξη φιλότιμο, για την οποία δεν υπάρχει ακριβής μετάφραση σε καμία άλλη γλώσσα. Η ιστορική εξέλιξη της ελληνικής είναι μακρά και η διατήρησή της μέχρι σήμερα άκρως ενδιαφέρουσα. Ο ομιλών και γράφων ορθώς την ελληνική γλώσσα διαθέτει τα εφόδια, ούτως ώστε να ανταποκρίνεται σε κάθε πρόκληση που συναντά στον προφορικό και γραπτό λόγο, να διευρύνει τις κοινωνικές του συναναστροφές, να επιτυγχάνει καλύτερες επαγγελματικές ευκαιρίες και να αποπνέει σεβασμό, του οποίου θα έπρεπε να χαίρει κάθε άνθρωπος ανεξαρτήτως μορφώσεως ή οικονομικής κατάστασης, κάτι το οποίως δυστυχώς δεν υφίσταται. Οι γονείς, επομένως, οφείλουν να δίνουν τις σωστές κατευθυντήριες γραμμές στα παιδιά, όσον αφορά τη σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας και οι εκπαιδευτικοί επιβάλλεται να είναι συνεπείς στην προάσπισή της.
Έχουμε άραγε το δικαίωμα ως Έλληνες να υποβιβάζουμε τη γλώσσα που μας δόθηκε ως δώρο κατά τη γέννησή μας, τη στιγμή που σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες διδάσκονται τα αρχαία ελληνικά στα σχολεία και σε κάποιες άλλες καθιερώνονται τα νέα ελληνικά ως επίσημη ξένη γλώσσα; Δεν πρέπει να διαφεύγει την προσοχή μας ότι υπάρχουν άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη, οι οποίοι είναι υπερήφανοι, επειδή είχαν την ευκαιρία στη ζωή τους να διδαχθούν ελληνικά. Η απλοποίηση της ελληνικής γλώσσας στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης ελλοχεύει σημαντικούς κινδύνους αφανισμού της ταυτότητάς μας και η αντίσταση αποτελεί καθήκον δικό μας και των γενεών που θα γαλουχηθούν από εμάς. Όπως άλλωστε έγραψε και ο αείμνηστος Νικηφόρος Βρεττάκος: «Κι ἂν τυχὸν κάπου ἀνάμεσα στοὺς γαλάζιους διαδρόμους συναντήσω ἀγγέλους, θὰ τοὺς μιλήσω ἑλληνικά, ἐπειδὴ δὲν ξέρουνε γλῶσσες. Μιλᾶνε μεταξὺ τους μὲ μουσική».
Κατερίνα Δημοπούλου
Katerina Dimopoulou 